مدل‌سازی چند سطحی داده‌های طولی ارزشیابی کیفیت تدریس اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان

  زمینه و هدف: اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان به منظور ارتقای کیفیت آموزشی، هر نیم‌سال تحصیلی توسط دانشجویان مورد ارزشیابی قرار می‌گیرند. این مطالعه با هدف بررسی چگونگی تغییرات نمرات ارزشیابی اعضای هیأت علمی توسط دانشجو در دانشگاه علوم پزشکی کرمان در طول ترم‌های مختلف و عوامل مؤثر بر آن با استفاده از مدل‌سازی چند سطحی و مقایسه‌ آن با برازش مدل رگرسیون خطی ساده انجام گرفت.   روش کار: در مطالعه تحلیلی حاضر اطلاعات مربوط به ارزشیابی کیفیت تدریس 336 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان که در فاصله‌ زمانی سال‌های 91-1387 از طریق وب‌سایت پایش توسط دانشجویان به وسیله‌ پرسش‌نامه‌ الکترونیکی ارزشیابی شده بودند، استخراج گردید. کد مدرس به عنوان عامل شناسایی امتیازات او در ترم‌های مختلف در نظر گرفته و در مدل‌های چند سطحی وارد شد. برای بررسی تأثیر سابقه آموزشی، جنسیت، مرتبه علمی و دانشکده مدرس بر امتیازات، دو مدل چند سطحی و رگرسیون خطی مورد مقایسه قرار گرفت. جهت بررسی معنی‌دار بودن عرض از مبدأ تصادفی، از آزمون نسبت درست‌نمایی و برای بررسی نکویی برازش دو مدل از شاخص اطلاع Akaike ( Akaike information criterion یا AIC )، شاخص اطلاع Bayesian ( Bayesian information criterion یا BIC ) و میانگین مربعات خطا ( Mean squared error یا MSE ) استفاده گردید.   یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که گذشت زمان در بهبود نمره‌ ارزشیابی اعضای هیأت علمی اثر مستقیم، مثبت و معنی‌داری داشت، اما تأثیر جنسیت معنی‌دار نبود. علاوه بر این، نمره مرتبه‌ علمی استادان به طور معنی‌داری از استادیاران و همچنین نمره همکاران دانشکده دندان‌پزشکی به طور معنی‌داری از دانشکده پزشکی بالاتر بود. مقایسه‌ نکویی برازش دو مدل مشخص کرد که روش مدل‌سازی چند سطحی در تحلیل داده‌های طولی عملکرد بهتری از خود نشان داد. در مدل رگرسیون خطی متغیرهایی همچون سابقه‌ آموزشی، مرتبه علمی مربی نسبت به استادیار و نمرات همکاران دانشکده‌‌های پرستاری و داروسازی نسبت به پزشکی به علت در نظر نگرفتن شرط وابستگی مشاهدات طولی ارزشیابی و عدم تصحیح خطای معیار، به غلط معنی‌دار شد.   نتیجه‌گیری : مدل چند سطحی به دلیل در نظر گرفتن وابستگی مشاهدات طولی ارزشیابی، برازندگی بهتری دارد. علاوه بر این، استفاده ناصحیح از مدل رگرسیون خطی با فرض استقلال مشاهدات طولی منجر به استنتاج‌های ناصحیح شد. نتایج پژوهش از برازش هر دو مدل چند سطحی و رگرسیون خطی نشان داد که روند نمرات طولی ارزشیابی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان توسط دانشجویان یک روند صعودی است و به عبارت دیگر، نمرات ارزشیابی در طول زمان بهتر شده است.